เครื่องฟอกอากาศ Ionizer คืออะไร และทำงานยังไง

ไม่นานมานี้มีคนตั้งคำถามใน Quora ว่าเครื่องฟอกอากาศ Ionizer ทำงานยังไงและฟอกอากาศได้จริงหรือไม่ คำถามนี้สำคัญมากๆเพราะเครื่อฟอกออากาศ Ionizer หรือ เครื่องฟอกอากาศประจุลบ มีให้เราเห็นได้ทุกที่ก็ว่าได้ ตามตลาดเราอาจได้ยินชื่อเรียกที่แตกต่างกันไป เช่น “เครื่องฟอกอากาศไอออน” “เครื่องฟอกอากาศประจุลบ”  หรือ “เครื่องฟอกอากาศไอออนิก” เป็นต้น เรามาดูกันดีกว่าว่าจริงๆแล้วมันคืออะไร และทำงานได้ดีจริงหรือไม่

ตัวอย่างในภาพ: โทมัส ผู้ก่อตั้ง Smart Air ได้ไปที่หอพักของเพื่อนในอเมริกา แล้วพบกับพัดลมตั้งพื้นที่มีปุ่ม Ionizer 

ที่น่าสนใจคือเพื่อนๆของโทมัสจากประเทศจีนก็ได้ส่งข้อมูลเกี่ยวกับเครื่องฟอกอากาศ Ionizer มาให้มากมายเช่นกัน

และที่น่าทึ่งคือ เครื่องฟอกอากาศไอออไนเซอร์กรอง PM2.5 และฟอร์มาลดีไฮด์ได้ในเวลาเพียง 30 วินาที ยิ่งไปกว่านั้นยังมีราคาถูกกว่าเครื่องฟอกทั่วไปอยู่มาก และยังถูกกว่าการประดิษฐ์เครื่องฟอกอากาศ DIY เองด้วยซ้ำ

ถ้าดีจริง อากาศทั้งเมืองตอนนี้คงดีมากไปแล้วจริงไหม

เครื่องฟอกอากาศ Ionizer ทำงานยังไง

นี่คือตัวอย่างห้องนอน ที่มีเครื่องฟอกอากาศ Ionizer และเต็มไปด้วยอากาศไม่บริสุทธิ์

และจะยิงประจุลบสู่อากาศ

ซึ่งประจุลบที่ว่านั้น ทำให้อนุภาคที่ลอยอยู่ในอากาศตกลงสู่พื้นผิว เช่น เตียง ผนัง และพื้น

จากการอธิบายเบื้องต้นอาจไม่เห็นภาพชัดนัก แต่ลองนึกถึงตอนที่คคุณเอาลูกโป่งมาถูกับผมแล้วลองไปติดกับผนังดูสิ 

เดี๋ยวก่อน #1 – Ionizer ไม่ได้มีประสิทธิภาพขนาดนั้น

การทดสอบทางวิทยาศาสตร์ของเครื่องฟอกอากาศสรุปได้ว่า Ionizers ในอากาศส่วนใหญ่ไม่มีผลต่อระดับฝุ่นละออง เนื่องมาจาก Ionizer ไม่ได้แรงขนาดที่จะก่อให้เกิดผลกระทบ จากการศึกษาแสดงให้เห็นว่าหากมีการใช้ Ionizer ที่แรงจะก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงได้ แต่แรงในที่นี้หมายถึงต้องแรงกว่าที่วางขายในตลาดหลายเท่าเลยทีเดียว

เดี๋ยวก่อน #2 – Ionizer ก่อโอโซนที่เป็นอันตราย

จากข้อสรุปจากข้อแรก เราอาจจะเลือกที่จะใช้เครื่องฟอกอากาศ Ionizer ที่ใหญ่ขึ้นเพื่อประสิทธิภาพที่ดีขึ้น แต่ปัญหาคือการเพิ่มประจุลบในอากาศก่อให้เกิดโอโซน ซึ่งโอโซนเป็นอันตรายอย่างมาก จึงไม่เป็นที่แนะนำอย่างยิ่ง

เดี๋ยวก่อน #3 – Ionizer ก่อให้เกิดอนุภาคที่เป็นอันตราย เช่น PM2.5

มีการเผยให้เห็นว่า Ionizer เพิ่มระดับอนุภาคขนาดเล็กที่เป็นอันตรายได้มากกว่า 8 เท่า ซึ่งเกิดจากปฏิกิริยาเคมีที่ Ionizer สร้างขึ้นในอากาศ

เดี๋ยวก่อน #4 – Ionizer สร้างก๊าซ VOC ที่เป็นอันตราย

Ionizer สามารถก่อให้เกิดสารประกอบอินทรีย์ระเหยง่าย หรือ VOCs จำนวนมาก รวมถึง VOCs ที่เกิดจาก Global Plasma Solutions ในโรงเรียน ได้แก่ อะซิโตน เอทานอล โทลูอีน บิวทิรัลดีไฮด์ และอะซีตัลดีไฮด์ นอกจากนี้ Ionizer ยังเพิ่มระดับฟอร์มาลดีไฮด์ในอากาศประมาณ 10%

เดี๋ยวก่อน #5 – Ionizer ทำให้สกปรก

แม้ว่าเราจะใช้ Ionizer ที่แรงมากและรับระดับโอโซนที่ผลิตออกมาได้ แต่เราก็เห็นได้ว่า Ionizer ไม่ได้กรองอนุภาคเลย เพราะหลักการคือการทำให้อนุภาคตกลงมาสู่พื้นผิวเตียง ผนัง และพื้นเท่านั้นเอง

ประการแรก ให้นึกเล่นๆว่าฝุ่นที่ลอยไปมาในเมืองอย่างกรุงเทพ ปักกิ่ง เดลี รวมถึงสารเคมีต่างๆ เช่น แคดเมียม สารหนู และตะกั่ว มาอยู่บนหมอนก็เอาซะขนลุกไม่ใช่เล่นเลย

ประากรที่สอง มันก็ยังอันตรายอยู่ดี เพราะฝุ่นเหล่านั้นตกลงมาอยู่บนที่นอน ลองคิดเล่นๆอีกนะว่า

คุณเข้าห้องมาแล้วมานั่งบนเตียง เจ้าฝุ่นพวกนี้ก็เด้งลอยกลับสู่อากาศเช่นเคย อย่างในตัวอย่างนี้:

ด้วยเหตุนี้ Consumer Reports ได้เผยแพร่การทดสอบและเตือนผู้คนไม่ให้ซื้อ Sharper Image Ionic Breeze แน่นอนว่า Sharper Image ฟ้องร้อง Consumer Reports แต่ สุดท้าย Consumer Reports ก็ชนะคดี

ดังนั้นเมื่อมีคนมาสอบถาม Smart Air เรื่องเครื่องฟอกอากาศ Ionizer ที่แสน “อัศจรรย์” เราจะไม่แนะนำอย่างโดยเด็ดขาด